پژوهش های اطلاعاتی و جنایی، جلد ۱۷، شماره ۶۶، صفحات ۵۳-۷۸
عنوان فارسی نقش سواد دیجیتال و خودمراقبتی در بزهدیدگی در فضای مجازی
چکیده فارسی مقاله زمینه و هدف: افزایش استفادۀ نوجوانان از فضای مجازی که افزایش احتمال بزه­دیدگی آن­ها را متأثر از عوامل مختلف در پی دارد، ضرورت مطالعه این عوامل را بیش از پیش آشکار می­سازد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی نقش سواد دیجیتال و خودمراقبتی از بزه­دیدگی در فضای مجازی است.
روش: پژوهش حاضر، با روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شد. جامعۀ پژوهش شامل کلیۀ دختران و پسران نوجوان سیزده تا هجده سالۀ شهر تهران بودند که 278 نفر از آن­ها با استفاده از روش نمونه­گیری گلوله برفی مجازی به­عنوان نمونۀ پژوهش انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان در این پژوهش به مقیاس سواد دیجیتال برای نوجوانان، پرسشنامۀ خودمراقبتی در فضای مجازی و پرسشنامۀ بزه­دیدگی حاصل از آزاررسانی سایبری را به صورت آنلاین پاسخ دادند. تحلیل داده­های پژوهش از طریق تحلیل همبستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از ­نرم­افزار SPSS انجام شد.
یافته­‌ها: یافته­‌های پژوهش نشان داد که بین سواد دیجیتال و خودمراقبتی در فضای مجازی و ابعاد بزه­دیدگی در فضای مجازی رابطۀ منفی و معنی‌دار وجود دارد و فقط میان مهارت اطلاعاتی و بزه­دیدگی جنسی رابطۀ معنی­‌دار برقرار نیست. همچنین، از میان متغیرهای پیش­بین، هم خودمراقبتی در فضای مجازی و هم سواد دیجیتال به‌جز عدم پیش‌­بینی­‌کنندگی مهارت اطلاعاتی در هر سه بُعد بزه­دیدگی در فضای مجازی به ترتیب پیش‌بینی‌کننده­‌های مهم در بزه­دیدگی در فضای مجازی به‌ویژه در بُعد آبرویی هستند.
نتیجه­‌گیری: یافته‌­های پژوهش حاضر، اهمیت توجه به نحوۀ استفاده از فضای مجازی توسط نوجوانان، تدبیر و کاربست راهکارهایی برای تقلیل عوامل مؤثر و مرتبط با بزه­دیدگی و آسیب در فضای مجازی و ضرورت آموزش در حوزۀ خودمراقبتی در فضای مجازی و سواد دیجیتال را از سوی والدین و نظام تعلیم­ و تربیت جهت استفادۀ ایمن از این فضا، مورد تأکید قرار می­‌دهد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بزه‌دیدگی، فضای مجازی، سواد دیجیتال، خودمراقبتی، نوجوانی،
عنوان انگلیسی The Role of Digital Literacy and Self Care of victimization in Cyberspace
چکیده انگلیسی مقاله Background and aim: Increasing the trend of engagement of cyberspace by teenagers will enhance the possibility of their victimizing by various elements. The present study is to identify the role of digital literacy and self-care of victimization in cyberspace. Methodology: The research was done by descriptive correlational. Statistical population included all Tehran teenagers (boys and girls) that 278 persons of them selected as sample by Snowball sampling. Participants answered the questionnaires about self-care in cyberspace and cyber victimization in an online way. Data analysis was performed through Spearman's correlation coefficient and Multiple Linear Regression by SPSS. Findings: The findings indicate that there are meaningful and negative relations between digital literacy and self - care in cyberspace and aspects of victimization and there is no meaningful relation between information skills and gender victimization. Conclusion: According to the findings the way of using cyberspace by the teenagers and decreasing the injuries of that are the responsibilities of parents and educational systems, therefore providing a safe environment has been emphasized. 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله بزه‌دیدگی, فضای مجازی, سواد دیجیتال, خودمراقبتی, نوجوانی
نویسندگان مقاله سارا ابراهیمی |
عضو هیئت‌علمی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، تهران، ایران

راضیه صابری |
عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

زینب لکی |
دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

نشانی اینترنتی http://icra.jrl.police.ir/article_99357_58a0d26306dd0a34fe5b4fc0e841a0ba.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات