|
|
مطالعات تاریخ انتظامی، جلد ۱۳۹۶، شماره ۱۳، صفحات ۶۵-۸۴
|
|
|
| عنوان فارسی |
تحول کارکرددیوان اِشراف(نظام بازرسی وجاسوسی)دردوره غزنوی وسلجوقی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
دیوان های امنیتی انتظامی همواره یکی از مهم ترین دیوان ها در نظام دیوان سالاری ایرانی اسلامی در قرون نخستین اسلامی و حتی بعدازآن بوده است. کارکرد و وظایف این دیوان ها معمولاً گستره ای از حوزه های نظامی، انتظامی، اطلاعاتی، مالی، مذهبی و حتی حوزه های خصوصی افراد را در برمی گرفت. در این میان دیوان اشراف در مفهوم نظام بازرسی و جاسوسی، به لحاظ حوزه اختیارات و وظایف، یکی از پر سابقه ترین و ضروری ترین دیوان ها بود. زمینه ها و ضرورت های این دیوان به دوره ایران باستان و ابتدای شکل گیری نهاد حکومت داری در ایران می رسد. هم زمان با انتقال نظام دیوان سالاری ساسانی به دوره اسلامی، دیوان اشراف نیز همراه با سایر دیوان های ایرانی به دوره اسلامی منتقل شد و تکامل یافت. این دیوان گرچه ابتدا توسط خلفای عباسی و وزرای ایرانی آنان اخذ و اقتباس گردید، اما درواقع در دوره های غزنوی و سلجوقی بود که تکامل یافت و شکل نهایی به خود گرفت، اما جایگاه این دیوان در سلسله مراتب نظام دیوان سالاری، مفهوم و کارکرد اصلی و گستره وظایف و اختیارات آن در این دو دوره تاریخی، یکسان نبود و می توان در این زمینه تحولی جدی را شاهد بود. تبیین این تحول موضوع و مسئله اصلی این پژوهش است. یافته های پژوهش نشان می دهد دیوان اشراف در دوره غزنوی بیشتر نوعی نظام جاسوسی را شامل می شد که عمدتاً کارکردی امنیتی داشت، اما در گذار به دوره سلجوقی کارکرد اصلی آن دگرگون شد و در این دوره عمدتاً نوعی نظام بازرسی مالی با کارکردی اقتصادی را در برمی گرفت. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
دیوان اشراف، کارکرد امنیتی، کارکرد بازرسی مالی، غزنوی، سلجوقی، |
|
| عنوان انگلیسی |
The Evolution of Controllership Bureau Functions (Inspection and Intelligence System) In the Ghaznav and Seljuk Periods |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Law enforcement-security bureau, have always been one of the most important bureau in Iran's Islamic bureaucracy in the early Islamic centuries and even afterwards. The functions and duties of these bureau usually range from military, law enforcement, intelligence, financial, religious, and even private spheres. Meanwhile, the controllership bureau in the concept of the inspection and intelligence system, in terms of jurisdiction and duties, was one of the most important and indispensable bureaus. The grounds and necessities of this tribunal date back to the Ancient Persia and the beginning of the formation of the institution of governance in Iran. Along with the transition of the Sassanian bureaucracy system to the Islamic period, the controllership bureau was transferred along with other Iranian bureaus to the Islamic period and evolved. Though initially adopted by the Abbasid Caliphs and their Iranian ministers, this bureau was actually in the periods of Ghaznavid and Seljuk, which evolved and took its final shape. The status of this bureau in the hierarchy of the bureaucracy system, the main concept and function, and the scope of its duties and powers in these two historical periods was not the same, and a serious development has taken place in this regard. The explanation of this development is the main issue of this research. Findings of the research indicate that the controllership bureau in Ghazni era was more of a kind of intelligence system that mostly had a security function, but during its transition to the Seljuk period, its main function was changed, and during this period it was mostly a kind of economic inspection system with economic function. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
|
|
| نویسندگان مقاله |
امیرحسین حاتمی |
ندارد
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://hir.jrl.police.ir/article_17440_a3c64140996975c37db8af2b82d63964.pdf |
| فایل مقاله |
اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1131/article-1131-1642400.pdf |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|